Çocuklarda özellikle yaz mevsimlerinde artış gösteren ishallere dikkat çeken uzmanlar, ishale bağlı her yıl 2 milyondan fazla ölüm oluştuğunu söyleyerek ailelere uyarılarda bulundu. Uzamanlar ishal esnasında nelere dikkat edilmesi gerektiğini de açıkladı.

İshallere bağlı çocuk ve bebek ölümleri, enfeksiyonlara bağlı ölümlerin arasında ilk üç sırada yer almaktadır. Bütün koruyucu tıp önlemlerine rağmen, ishale bağlı her yıl 2 milyondan fazla ölüm oluşmaktadır. Bu ölümlerin çoğunluğu 5 yaş altı çocuklardır. Uzm. Dr. Ali Tunç, ishal rahatsızlığı ile ilgili, “Bir günde üçten fazla sulu dışkılama veya anne sütü alan bebeklerde rutinden daha sık ve sulu dışkılama olursa bu ishaldir. Akut ishale yol açan enfeksiyon ve enfeksiyon kaynaklı olmayan birçok neden vardır. En basitinden yenilen kavun, incir gibi gıda, kullanılan laksatif ilaçlar herhangi bir hastalık söz konusu olmadan ishale sebep olabilirler” dedi.

İSHAL DİYETİ

İshal rahatsızlığına yakalanan çocukların beslenme alışkanlıklarına değinen Dr. Tunç, “İshali olan kişiler düzelene kadar yağsız ve posasız gıda almalıdır, çünkü yağlı ve liften zengin gıdalar bağırsakların daha hızlı çalışmasına sebep olacaktır. Dolayısıyla salata, sebze, meyve, kuru yemiş, çikolata ve kızartmalar ishal düzelinceye kadar tüketilmemelidir. Yağsız makarna, haşlanmış patates ve patates püresi, pirinç pilavı, haşlanmış yağsız et ve tavuk, yağsız ızgara köfte yenilebilir. İshal ve kusma ile kaybedilen sıvıyı yerine koymak son derece önemlidir. Bu sebepten bol miktarda su ve sıvı gıdalar tüketilmelidir” ifadelerini kullandı.

YAZ AYLARINDA ARTIYOR

İshalin tüm dünyada ve gelişmekte olan ülkelerde önemli bir sağlık sorunu olduğunu ifade eden Uzm. Dr. Ali Tunç, ishalin özellikle yaz aylarında sıklığı artan bir hastalık olduğuna vurgu yaptı. Bunun bir takım sebepleri olduğunu belirten Tunç, “Besinleri soğuk zincirinde tüketiciye ulaştırılamadığı için mikroplar yaz aylarında daha hızlı ürerler. Havuz ve denizlerde enfekte ve kontamine su aracılığı ile artan su tüketimine paralel olarak mikroplu suların daha çok içilmesi de buna yol açabilir” diye konuştu.

DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

Tunç, ishal durumunda dikkat edilmesi gerekenleri şöyle sıraladı:

1-Şebeke ile çeşme suları ve kaynağı bilinmeyen sular tüketilmemelidir.

2-Buz konulmuş içeceklerde de enfeksiyon kaynağı bulunabilir.

3-Çiğ sebzeler iyi yıkanarak tüketilmeli.

4-Kabuğu soyulabilen gıdalar soyularak yenmelidir

5-Süt ve süt ürünlerinin kullanımına dikkat edilmelidir.

6-Üreticiden tüketiciye her türlü besinlerin gerekli soğuk zincirinde ulaştırıldığından emin olunmalıdır.

7-Kişisel bakım ve hijyen kurallarına dikkat edilmeli ve eller sık sık yıkanmalıdır.

8-Mide asidinin ağız yoluyla alınan mikroplara karşı çok etkili bir savunma mekanizması olduğu için mide asidi baskılayıcı ilaçlar gereksiz kullanılmamalıdır.

9-Herhangi bir bakterinin yiyecek ve içecek üzerinde çoğalması sırasında açığa çıkan toksinin alınması ile hastalık süresi kısa olup 8-14 saattir. Bulantı, kusmanın ön planda olduğu % 68 ishalin eşlik ettiği Stafilokoklara bağlı gıda zehirlenmesinde ise 1-6 saattir. Buna karşılık besinle alınan bakteri barsak içinde çoğalıyor ve barsak duvarına tutunarak oluyorsa veya barsakta çoğalırken salgıladığı toksinle hastalık yapıyorsa kuluçka süresi 16 saatten uzundur.

10-İshal ve kusma ile kaybedilen sıvı ve kan tuzları (sodyum, potasyum, klorür vb.) yerine konulmalı ve ishal diyeti uygulanmalıdır. Eğer ishal 24 saatten uzun sürüyorsa, yüksek ateş veya şiddetli sıvı kaybı mevcutsa hastaneye başvurup tıbbi yardım alınmalıdır, Gerekirse damardan sıvı verilebilir.